Ik heb mijn verhaal aan mijn vriend gegeven om te lezen… en het is super spannend. Ik had het al een paar maanden uitgesteld. Eigenlijk had ik het verhaal al veel eerder aan hem willen geven, maar omdat ik mijn lieve kleine kindje wilde beschermen stelde ik het alleen maar uit. Het verhaal aan mijn vriend geven zorgt voor allerlei vreemde emoties. En de grootste daarvan is de angst dat hij het niet leuk gaat vinden. Daarom vind ik het stiekem wel fijn dat hij er nog niets mee gedaan heeft. Maar ooit gaat daar verandering in komen en dan gaat hij echt mijn verhaal lezen, en een mening hebben.

In deze blog ga ik jullie wat vertellen over mijn ervaringen en wat ik zou aanbevelen als jij zelf ooit je verhaal aan proeflezers wilt geven.

Wacht niet te lang

Het is heel natuurlijk om je verhalen als je kindjes te gaan zien. Niet alleen was ik zelf bang voor afwijzing, maar ook wilde ik mijn kindjes beschermen. En dat zorgt er natuurlijk voor dat het langer duurt voordat je het aan iemand anders wil laten lezen. Het zorgde er bij mij voor dat ik er meer zelf aan ging werken zonder feedback van anderen. En als je zelf blijft ploeteren, blijf je misschien in dezelfde tunnel kijken, terwijl het misschien juist de andere kant op moet met je verhaal.

Wacht echt niet te lang

Nee, nee, wacht echt niet te lang. De fout die ik zelf heb gemaakt is dat ik zelf in mijn eentje drie keer door mijn verhaal ben gegaan om aanpassingen te doen. Ik heb meerdere versies van mijn verhaal. Als mijn vriend het straks gelezen heeft en er moet veel worden veranderd, dan is dat veel verloren tijd die ik echt beter anders had kunnen besteden. Als ik na één revisie of misschien na twee revisies het aan mijn vriend had gegeven dan had hij eerder kunnen ingrijpen als iets rigoureus veranderd moest worden. Hoe dat gaat zijn weet ik natuurlijk nog niet. Maar ik verwacht wel aardig wat opmerkingen.

Vergeet echt niet te lan… Nee…

Stel vragen op

Het is belangrijk om, naast niet te lang te wachten, vooraf te bedenken wat je wilt weten van je proeflezers. Het is niet alleen fijn voor de proeflezers om te weten waar ze op moeten letten tijdens het lezen, maar ook voor jou is het fijn. Je proeflezers kunnen zo structuur aanbrengen in het lezen van het verhaal. Ze kunnen gerichter lezen en dus ook gerichter feedback geven. Het is geen wirwar aan informatie, waardoor de lezers zich beter kunnen focussen.

Jij kunt er zo zeker van zijn dat je iets gaat hebben aan de feedback. Als je niks aangeeft krijg je misschien feedback op de grammatica en typefouten, terwijl je eigenlijk misschien liever meer wilt weten over de structuur van het geheel. Of je wilt juist iets weten over je karakterontwikkeling of je schrijfstijl. Gerichte vragen opschrijven zorgt er voor dat jij er later meer aan gaat hebben.

Denk na over de bindwijze van het stuk

Ik weet niet of er een bepaalde manier is die standaard gebruikt wordt voor en door proeflezers, maar ik denk dat het belangrijk is om na te denken over hoe je het stuk aan je proeflezers gaat geven. Stuur je een Google Docs document naar ze toe waarin ze aantekeningen kunnen maken? Een Word document over de mail? Of is een uitgeprint en ingebonden exemplaar beter? Het is belangrijk wat jij zelf belangrijk vind, maar ik denk ook dat het belangrijk is om aan je proeflezers te vragen wat ze liever hebben.

Het voordeel van een online document is dat je veel aantekeningen kan maken, je hebt het altijd online bij je en je kan reacties op reacties toevoegen. Het is allemaal best handig, maar niet iedereen houdt er van om van een computerscherm te lezen. Daarnaast is het soms ook heel fijn om met een pen aantekeningen te kunnen maken op papier. Om gewoon te kunnen krassen en vinken en krulletjes te maken. Pijlen trekken, dingen in de kantlijn schrijven. Het kan allemaal. Ik zou zelf de voorkeur hebben voor een papieren exemplaar, maar denk er in ieder geval over na.

En dan wachten maar…

En dan is het tijd om te wachten totdat je je feedback terugkrijgt. Geef je lezers de tijd. Zeker als je geen deadline hebt is het fijn voor je lezers om niet achterna gezeten te worden. Als je achter ze aan gaat zitten heb je de kans dat ze het gehaaster gaan lezen, waardoor ze misschien belangrijke dingen overslaan die je wel zou willen weten. Daarnaast is het voor jou de mogelijkheid om rustig te kunnen genieten van je rust. Als je niet wilt met een ander verhaal bezig bent in ieder geval.

En dat waren mijn aanbevelingen! Tijdens het proces zijn er vast andere dingen die me te binnen schieten die belangrijk zijn. En waarschijnlijk krijg ik weer allemaal emoties op het moment dat mijn vriend met zijn feedback terugkomt. Ik houd jullie er in ieder geval van op de hoogte!